Bursa Kent Konseyi Kadın Meclisi, kadınlara seçme ve seçilme hakkının verildiği 5 Aralık 1934’ün 91. yıl dönümü kapsamında bir basın açıklaması gerçekleştirdi. Tarihin hiçbir döneminde kadınlara siyasi hakların bahşedilmediği, yine kadınların kararlılığıyla kazanıldığının belirtildiği açıklamada, “Süfrajetlerin direnişinden, Nezihe Muhittin’in örgütlü mücadelesinden ve Cumhuriyet’in eşit yurttaşlık vizyonundan aldığımız güçle; daha adil, daha eşit ve daha demokratik bir geleceği birlikte kurmaya kararlıyız” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamanın tam metni şöyle:
“5 Aralık, Türkiye’de kadınların seçme ve seçilme hakkını kazanmasının yıl dönümü olmanın ötesinde; kadınların demokrasiye attığı imzanın tarihidir. Bu haklar, hiçbir dönemde kendiliğinden verilmedi. Dünya genelinde ve Türkiye’de kadınların örgütlü, ısrarlı ve bedel ödedikleri uzun bir mücadelenin sonucunda kazanıldı.
“Kadınlar oy hakkına sahiptir.”
Bu küresel direniş dalgası, Türkiye’deki kadın hareketi için de güçlü bir zemin yarattı. Nezihe Muhittin’in öncülüğünde 1923’te kurulan Kadınlar Halk Fırkası girişimi ve Türk Kadınlar Birliği, kadınların siyasal yaşamda görünürlüğünü artırmak, temsil eşitliğini kamuoyunun gündemine yerleştirmek ve seçme – seçilme hakkı konusunda toplumsal farkındalık yaratmak amacıyla önemli bir mücadele yürüttü.
Türkiye’de kadınların siyasal hakları, tarihte hiçbir dönem “bahşedilmiş” haklar olmadı; kadınların kararlılığıyla kazanıldı.
Bu mücadele geleneğinin üzerine inşa edilen Cumhuriyet reformları, Mustafa Kemal Atatürk’ün eşit yurttaşlık vizyonuyla birleşerek 5 Aralık 1934’te kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasını mümkün kıldı. Atatürk’ün “Dünyada her şey kadının eseridir” sözü, kadınların siyasal ve toplumsal hayattaki yerinin modern Türkiye’nin temelini oluşturduğuna dair açık bir ifadedir.
Ancak bugün, bu erken yasal kazanıma rağmen Türkiye’de kadınların siyasete katılımı hâlâ arzu edilen düzeyde değildir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kadın temsil oranı dünya ortalamalarının altında seyretmekte; yerel yönetimlerde, belediye başkanlıklarında ve üst düzey pozisyonlarda kadınlar ciddi biçimde eksik temsil edilmektedir. Bu tablo, yasanın tanıdığı hakların toplumsal hayatta tam olarak karşılık bulmadığını net biçimde göstermektedir.
Demokrasi, nüfusun yarısının karar alma mekanizmalarının dışında bırakıldığı bir yapıyla gelişemez. Kadınların siyasette görünürlüğü yalnızca temsil meselesi değildir; kamu politikalarının niteliğini, kapsayıcılığını ve toplumsal adaleti doğrudan belirleyen bir demokratik gerekliliktir.
Bu nedenle mücadele bitmiş değildir. Tam tersine, eşit temsil sağlanana kadar sürdürülmesi gereken bir demokrasi mücadelesi olarak karşımızda durmaktadır.
Bizler, Bursa Kent Konseyi Kadın Meclisi olarak bir kez daha vurguluyoruz:
Eşit temsil bir lütuf değil, demokrasinin koşuludur.
Kadınların olmadığı siyaset eksik; kadınların olmadığı demokrasi yarımdır.
Süfrajetlerin direnişinden, Nezihe Muhittin’in örgütlü mücadelesinden ve Cumhuriyet’in eşit yurttaşlık vizyonundan aldığımız güçle; daha adil, daha eşit ve daha demokratik bir geleceği birlikte kurmaya kararlıyız”.
